donderdag 26 juni 2014

Kinderen uit de knel


Tijmen en Siem gaan nu bijna een schooljaar naar de Ruimte. Een jaar waarin zij onwaarschijnlijk veel zijn veranderd. Zij hebben geleerd dat ze ook buitenshuis zichzelf mogen zijn. Dat ze OK zijn zoals ze zijn en dat er ook buiten ons gezin mensen zijn met wie ze verbinding kunnen maken, die hen steunen in wie ze zijn, in hun ontwikkeling. Vriendjes en vriendinnetjes met wie ze de hele dag mogen spelen, kibbelen, gamen, rondrennen over het buiten terrein, overleggen in een schoolkring, PO Kring of in de bemiddelingskring. Stafleden die hen gewoon nemen zoals ze zijn en geen vooropgezette plannen hebben om hen te laten ontwikkelen in een bepaalde richting. Tijmen ontdekt zijn krachten, het inzicht dat hij in mensen heeft, zijn zorgzaamheid, zijn overzicht over een situatie. Hij heeft plezier, hij speelt grote fantasiespelen met andere kinderen, neemt als dat nodig is het leiderschap op zich zonder zich daarvoor op de borst te kloppen. Siem is Siem, een grote fladderaar die alles ziet, hoort, ruikt. Die binnen no time de hele school bij naam kende, die de hele dag van alles fantaseert, dingen knutselt, stokken zoekt die zwaarden worden. Dit is zijn liedje: https://www.youtube.com/watch?v=qwNfsvto4eg 

Ook Qiujun startte op de Ruimte met proefdagen en nu een dag per week, om volgend schooljaar volledig over te gaan. Qiujun vindt het er heerlijk, de hele dag spelen, zelf grip hebben op zijn eigen leven. Vanuit het volledig overgeleverd zijn aan de grillen van je verzorgsters die steeds weer anders waren naar ons gezin waar hij de kans kreeg op zijn eigen voeten te leren staan en de wereld te gaan ontdekken naar een school waar hij het vertrouwen krijgt om zelf zijn ontwikkeling te sturen, met heel veel liefdevolle ondersteuning. In eerste instantie was ik bang dat de Ruimte teveel zou lijken op het weeshuis waar hij zijn eerste 2,5 jaar woonde. Tot ik me realiseerde dat het misschien juist wel helend was, het lijkt er inderdaad op te lijken maar het is juist zo anders omdat de verzorgers die nu stafleden heten er zijn om jou te helpen ontwikkelen, om jou te ondersteunen waar je dat nodig hebt en niet slechts om jou in leven te houden.  

Deze zomervakantie dus geen zorgen over een school voor onze kinderen, geen emigratieplannen omdat in Nederland het thuisonderwijs zo moeilijk gemaakt is, geen kind met zenuwentics omdat hij zo bang is voor wat komen gaat, geen kind dat zegt "zie je wel, ik hoor nergens bij" en zijn lage zelfbeeld botviert op ons en zijn broers. Vol vertrouwen gaan wij het volgende schooljaar tegemoet, ze komen er wel die jongens van ons!

Een jaar geleden schreef ik deze tekst:
Kinderen in de knel

Terwijl het leek alsof wij een heel relaxte vakantie hadden, was niets minder waar. Twee van onze drie kinderen zitten in de knel in het huidige onderwijssysteem. Bijzondere kinderen zijn het maar ook gewoon kinderen. Door hun enorm hoge intelligentie kijken zij anders naar de wereld dan veel mensen, leven zij zeer intens en volgen zij een andere weg dan veel kinderen van hun leeftijd. Dat kan in het huidige onderwijssysteem alleen niet. Kerndoelen, leeropbrengsten, passend onderwijs, allemaal pogingen van het systeem om vat te krijgen op de ontwikkeling van onze kinderen. Weinig vertrouwen voor de intrinsieke behoefte van ieder kind om zich te ontwikkelen, “wij weten wel wat goed voor jou is”. Geen vrijheid om je te ontwikkelen zoals jij dat wilt, om te zijn wie jij bent.  Samenvatting voor ons: twee kinderen in de knel.

Bij Tijmen moet je het gevoel dat jij als volwassene weet wat goed voor hem is geheel loslaten. Tijmen weet dat zelf. Tijmen heeft mensen om zich heen nodig die hem ondersteunen in de zoektocht van zijn ontwikkeling, die hem de ruimte geven om tegen zichzelf aan te lopen (in plaats van tegen het systeem) en hem vanuit hun eigen leven durven te laten zien wat allemaal mogelijk is. Niet sturend maar vanuit het idee van “voorleven”. Tijmen heeft dan zelf de mogelijkheid de stukjes waar hij wat aan heeft eruit te halen en zelf zijn eigen weg te kiezen. Ingewikkeld en spannend best wel maar voor Tijmen de enige goede weg om te zijn wie hij is.

Vanaf de eerste dag dat Tijmen naar school gaat, strijdt hij met het systeem. Eerst met alle macht, schreeuwend en tierend als hij naar school gebracht werd. Later dook hij onder, hij leek braaf mee te doen maar tunede zichzelf uit met zijn gedachten en deed voor de vorm een beetje mee. Zong met liedjes mee door alleen zijn mond te bewegen (“dat liedje van smakelijk eten, dat vond ik zo dwingend, nu maar lekker eten”). Wel lastig dat dat uittunen zo moeilijk is stop te zetten en een soort gewoonte wordt, zodat  hij tijdens schoolweken thuis ook heel vaak zeer afwezig is.  Dit schooljaar vonden wij de tijd echt rijp om hem  de ruimte te geven een andere stap te maken.
Siem zit in de knel. Al jaren in een klas die onveilig voor hem is. Waar hij zich niet kan ontwikkelen. Siem heeft inmiddels een “schoolSiem” en een “thuisSiem”. Twee totaal verschillende kinderen. Omdat hij anders is dan de meeste kinderen en de andere kinderen in deze onveilige groep ook druk bezig zijn hun hoofd boven water te houden, heeft hij zeer weinig werkelijke contacten met andere kinderen. Gepest wordt hij niet, genegeerd wel.

De laatste schooldag kwam hij helemaal bedrukt naar buiten, hij stond niet op de foto die de juf had uitgedeeld van de klas en helaas had ze ook niet zijn naam er bij geschreven. “Zie je wel dat ik er niet bij hoor”. Ze sloeg de spijker op zijn kop en je moederhart breekt.

Veelvuldig hebben wij de school aangegeven dat het niet goed gaat met Siem, dat hij niet gelukkig is, dat hij veel last heeft van de geluiden in de klas, van de onrust die een aantal kinderen met zich mee brengt, dat wij ons verbazen over wat hij op school doet en wat hij thuis allang kan. School zag het niet, want hij lacht wel eens en hij maakt wel eens een huppeltje. Maar de Siem zoals wij hem kennen, enthousiast, flower power, hoort alles, ziet alles, weet alles, praat de hele dag door, die kennen zij niet. Misschien was Siem wel niet sociaal, kan hij geen werkelijke contacten maken met andere kinderen, is er van alles met hem aan de hand? Ondertussen gingen wij ook aan hem twijfelen want wij hadden een zeer explosief kind thuis. Eigenlijk al op het schoolplein, woedend dat zijn groepje als laatste naar buiten mocht omdat dat ene klierjongetje steeds expres was opgestaan zodat hun groepje niet weg mocht van de juf, totaal overprikkeld door alle drukte in de klas, de overvloed aan geluiden. Ja, Siem is zeer gevoelig voor geluid en kan gesprekken volgen die voor de gemiddelde persoon niet te horen zijn. Kan geen onderscheid maken tussen harde geluiden en zachte, want hij hoort alles. Dus zie je wel, het ligt allemaal aan hem.

Siem hebben wij didactisch laten onderzoeken deze zomer, in zijn vakantie. Maandag krijgen we de uitslag. Siem vond het zeer frustrerend want het rekenen lukte hem niet zoals hij wilde. Hij blijkt namelijk niets te hebben geautomatiseerd maar alles steeds weer uit te rekenen. Al die jaren al, want in groep 2 heb ik dit al aangegeven. Siem maakte toen hij 5 was al routes om 7 + 8 op te tellen, zeer ingenieus maar ook veel werk. 7 + 8 is namelijk 10 + 10 min 3 en min 2. Bij gebrek aan echte uitdaging blijft een hoogbegaafd kind dit soms allemaal vanuit het werkgeheugen berekenen, jaar in jaar uit. Tenzij de school gedegen zou onderzoeken waarom het kind niet presteert zoals je volgens zijn IQ zou kunnen verwachten. Als de school daar de middelen, de kennis en de tijd voor zou hebben en de prioriteit zou stellen om ook hoogbegaafde kinderen passend onderwijs te geven. Met begrijpend lezen kwam hij trouwens al op middelbare schoolniveau uit…. Hopelijk krijgen we maandag meer ideeën over de juiste plek voor Siem voor het komende schooljaar. Een plek waar hij zich kan ontwikkelen, sociaal en cognitief. Want net als Tijmen, heeft Siem heel veel in zijn mars!